Kobietom w ciąży i w okresie połogu przysługują szczególne uprawnienia, gdyż zgodnie z art. 68 ust. 3 Konstytucji, państwo ma obowiązek objęcia szczególną opieką zdrowotną dzieci do 18 lat, kobiety w ciąży, w okresie połogu, osoby niepełnosprawne i w podeszłym wieku. Zapis w konstytucji jest skonkretyzowany przez ustawę.
Kobieta w ciąży oraz w okresie połogu, tj. do 6 tygodni po porodzie, może liczyć na dodatkowe świadczenia opieki zdrowotnej, co wprost określa ustawa z dnia 27 sierpnia 2004 r. o świadczeniach opieki zdrowotnej finansowanych ze środków publicznych (Dz.U.2017.1938 j.t.).
Przede wszystkim przysługuje im prawo do bezpłatnej opieki zdrowotnej z samego faktu bycia w ciąży. Powyższe oznacza, że nawet jeśli nie są objęte ubezpieczeniem zdrowotnym, mogą korzystać z państwowej służby zdrowia. Oznacza to, iż mają one prawo do wszystkich świadczeń, jakie muszą być jej udzielone ze względu na stan jej zdrowia. W celu skorzystania z powyższego uprawnienia nieubezpieczona kobieta powinna przedstawić dokumenty potwierdzające zamieszkanie i obywatelstwo (np. dowód osobisty) oraz złożyć stosowne oświadczenie o braku ubezpieczenia, a także kartę przebiegu ciąży.
Drugim z ważniejszych uprawnień jest korzystanie ze świadczeń opieki zdrowotnej oraz usług farmaceutycznych udzielanych w aptekach poza kolejnością. Korzystanie poza kolejnością ze świadczeń opieki zdrowotnej w zakresie świadczeń opieki zdrowotnej w szpitalach i świadczeń specjalistycznych w ambulatoryjnej opiece zdrowotnej oznacza, że świadczeniodawca udziela tych świadczeń poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Świadczeniodawca powinien udzielić powyższych świadczeń opieki zdrowotnej w dniu zgłoszenia.
W przypadku gdy udzielenie świadczenia nie jest możliwe w dniu zgłoszenia, świadczeniodawca wyznacza inny termin poza kolejnością przyjęć wynikającą z prowadzonej przez niego listy oczekujących. Świadczenie z zakresu ambulatoryjnej opieki specjalistycznej nie może być udzielone w terminie późniejszym niż w ciągu 7 dni roboczych od dnia zgłoszenia. W typ przypadku dokumentem potwierdzającym ciążę jest zaświadczenie od lekarza.
W celu uzyskania ww. świadczeń należy przedłożyć dokument potwierdzający uprawnienia do dodatkowych świadczeń stomatologicznych finansowanych ze środków publicznych, którym jest karta przebiegu ciąży.
adw. Monika Stemplewska
Niniejszy artykuł nie stanowi porady prawnej, a jest jedynie informacją przybliżającą wskazaną w nim problematykę. Udzielenie porady prawnej wymaga poznania stanu faktycznego w indywidualnej sprawie.
Stan prawny na dzień 29 stycznia 2020 r.
